Kendinizi biraz tanıtır mısınız?
İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi’nden 1999 yılında mezun oldum. Fakültenin yıllık komitesinde ekip lideri olarak görev alıp, 2000 yılında askere gidene kadar iki sayı İVHO Dergi’yi yayına hazırlanmasına katkı sağladım. Askerlik görevimi tamamlayıp, hemen sonrasında Mudurnu Tavukçuluğa bağlı Özanaç A.Ş.’de yayla tavuklarının damızlıklarında profesyonel iş hayatıma başladım. Mudurnu A.Ş. 2001 krizinde kapanmak durumunda kaldı. Sonrasında 4 yıl Şenpiliç A.Ş.’de, damızlıklarda çalışma şansı buldum. Tavukçuluğu, biyogüvenlik kültürünü, damızlık yönetimini ve kümes idareciliğini burada öğrendim diyebilirim. Sonrasında, Ördekçioğlu A.Ş.’de ve Cobb’un Türkiye’ye döndüğü ilk aylarında teknik destek sağlamada aktif görev aldım.
Aynı yıllarda Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsünde MBA yaptım. Bu sırada kurmuş olduğum Mavinokta Veterinerlik firmasından kümesler için kil bazlı bir altlık ürününü pazarlamaya başlamıştım. 2007 yılında Apeks ile işlerimizi birleştirip, birlikte dezenfektanlarımızı ruhsatlayarak sektöre biyogüvenlik ürünleri ve çözümler sunmaya devam ettik.
2014’te çeşitli partner firmalarla kümes takip sistemleri denemelerimiz olsa da, ilerleme için tek yolun sistemimizi geliştirmek üzere kendi mühendislerimizden oluşan ekibimizi oluşturmak olduğunu gördük. 2017’de Avino’yu kurduk. 2019 yılında ortağımdan biyogüvenlik ve teknoloji işlerimizde profesyonelleşmek adına hisse devirleri yaparak işlerimizi ve yollarımızı ayırdık. Evli ve iki kız çocuğu babasıyım.
Avino A.Ş. olarak ekibimizde tavukçuluğu çok iyi analiz etmiş teknik kişiler yanında bilgisayar ve elektronik mühendislerimiz var, cihazlarımızın tasarımı da üretimi de bize ait, yine datatracer yazılımı Avino’da kendi ekibimiz tarafından yazıldı. Bu yeni ürün geliştirmede ve sahadan gelen istekleri karşılamada bizi çok avantajlı kılıyor. Cihazların A’dan Z’ye üretimi ve yazılım geliştirmesi Avino’da yapılmakta. 2019 yılı başında su tüketimi sensörünü, 2020 yılında da platform tipi otomatik canlı ağırlık terazisini geliştirip satışa sunduk.
2021 yılında satışa sunmayı hedeflediğimiz yem stok ve lojistiğini kolaylaştıracak bir proje üzerinde yoğun mesai harcıyoruz. Datatracer’e kayıtlı 750’den fazla kümes, 250’den fazla işletme ve 600 civarında kullanıcı bulunmaktadır. Kanatlı sektörü ağırlıklı çalışsak da farklı sektörlerden de müşteri portföyü oluşmaya başladı.
Kümes takip sistemini bize açıklar mısınız?
Yapılan kümes yatırımları ve cirolar o denli büyüdü ki; sadece entegreler değil fason üretim kümesleri de bir sanayiye dönüştü. Artık her bir çiftliğin verimliliğini yüksek tutması hayati önem taşıyor. Yatırım maliyetleri milyonlarla ifade edilen kümeslerde, kazançlar kadar, zararlar da büyük oluyor. Çağımızda sıkça duyduğumuz yazılım artık çiftliklerimize kadar girmek durumunda. Maliyetlerdeki artışlar kârlılığı azalttığından dolayı sürdürülebilir bir üretim ancak verimliliği artırarak mümkün, bu da tüm üretim faktörlerinin izlenmesini zorunlu kılıyor.
“Verimliliği artırmak için yazılım kullanmak kaçınılmaz bir ihtiyaç”
Etlik piliç üretiminde tüm sensör verilerinin takip edilmesi, standart dışı durumlara geç kalmadan düzeltilmesi, çiftliğe giren yemden, çıkan canlıya kadar her hareketin kayıt altına alınması geliştirdiğimiz yazılımla takip ediliyor. Sensör verilerinin kaydedilmesi, genetik potansiyeli yüksek ırklardan katalog değerlerinin yakalanması artık bir zorunluluk. Entegre firmaların da fason üretim kümeslerini izleyerek standartların dışında seyreden bir üretimi anında bilgi almasını sağlıyoruz. Hataların tespiti ve müdahale mekanizmasını kurması, genetik potansiyelinin neden alınamadığının verilerini tutması çok önemli.
İşte biz, Avino olarak burada devreye giriyor ve kümesin karanlık yüzünü aydınlatıyoruz. Kümesin sensör verilerinin ve hayvanların performans kayıtlarını tutarak, karanlıkta kalan bilgileri kayıtlarla ve oluşturduğumuz raporlamalarla açığa çıkartıyoruz.
Sistem nasıl çalışıyor?
Datatracer markasıyla sunduğumuz sistemin bir donanım, bir de yazılım kısmı var. Kablosuz olarak çalışan; sıcaklık, nem, karbondioksit, su tüketimi ve canlı ağırlığı ölçen sensörlerimiz var. Sensörlerden gelen verileri kaydeden, çiftlikte çeşitli alarm seviyelerine göre siren veya fan tetikleyebilen bir ana cihaz, cep telefonunun çektiği her yerden Datatracer ana sunucusuna bağlanarak verileri sisteme gönderiyor. Kümeslere kurulan bu cihazlar sistemin donanım kısmını oluşturmakta. Ana sunucuya gelen kayıtlar datatracer yazılımında işlenerek kullanıcının ekranına kadar ulaşıyor. Sistemde belirlenen sensör standartları ve ırk standartlarına göre tablo ve grafikler oluşturulmakta, her kullanıcının kolaylıkla yönetebileceği şekilde yazılım geliştirildi. Standart dışı durumları arama sms ve eposta ile sayısız kullanıcıya anında bildirebilen güçlü bir altyapıya sahip. Cepten bilgisayardan gördüğümüz, alarm durumunda bizi arayan yazılımımız. Tüm cihazlar devre dışı bırakılsa bile sistem size bunu da haber veriyor. Hatta oluşan arama ve smslerin kimin tarafından ne zaman alındığına dair bilgileri bile saklıyor.
Bu kayıtlardan alınan veriler, yetiştiriciye ne gibi faydalar sağlıyor?
Alınan tüm bu bilgiler sunucuda işlenip, yetiştiriciye anında ulaştırılıyor. Gerek Avino’nun gerekse kullanıcının belirlediği sensör standartları sayesinde sürü konfor alanında tutulmakta. Örneğin sıcaklıktaki ani bir düşüş, elektrik kesintisi hemen bildiriliyor. Karbondioksit sensörü daha stabil bir havalandırma yapmaya, kışın havalandırmaya bağlı yanlışların engellenmesine, en az enerji ve yakıt harcanarak minimum havalandırmayı yapmaya yardım ediyor. Su tüketimini izlemek, anormal artış ve düşüşleri görmek sürü sağlığı ve performansı hakkında çok faydalı oluyor. Geliştirdiğimiz otomatik terazi kümeslerden doğru bilginin planlamaya iletilmesi ile lojistik kolaylıklar sağlıyor.
Ayrıca, geçmişe ait tüm bilgiler bulutta kayıt altına alınıyor. Arşivde tüm dönemlere ait bilgi, kümes kartları, sensör dataları her an cep telefonunuz kadar yakın. Geçmişe bakarak iyi dönem ve kötü dönem verileri karşılaştırılarak yanlışlar kullanıcının kendisi tarafından tespit edilebiliyor. Toplu ölümlerin de gerçekleşme olasılığı, panodan tamamen bağımsız bir sistemle izlendiği için çok azalıyor. Yazılımdaki benzersiz hiyerarşi entegrelerin tüm verileri tek ekrandan takibini yapmayı sağlıyor.
Datatracer aynı zamanda, döneme ait civciv sayısı, ölen hayvan, yaşam gücü, giren yem, tüketilen yem, kalan yem stoğu, metrekaredeki hayvan adeti, metrekaredeki canlı ağırlık, kesilen hayvan adeti ve toplam canlı ağırlığı ile FCR yem dönüşüm oranlarının kaydedildiği bir performans kartı tutulmasını sağllıyor. Geriye dönük tüm bilgiler bulutta saklanıyor ve tek tuşta tüm kümes kartlarına ulaşılabiliyor. Bu yazılımda dizayn edilen basit hiyerarşiyle üreticiler, çiftlikler, kümesler, bölge ve entegre panelleriyle tek ekrandan yönetilebilir.
Yetiştiricilerimiz bizimle çalıştıktan sonra hatalarını görüp düzelterek verimliliklerini %10-15 arasında arttığını görüyoruz. En büyük satış kanalımız sistemimizden memnun olan yetiştiricilerimiz. Şu anda 250’den fazla işletmede 600’den fazla kullanıcı tarafından sistemimiz kullanılıyor. 750 civarında kümeste 1600’den fazla sürü girişi yapan müşterilerimizin dostlarına bizi tavsiye etmesi bizi hem mutlu ediyor, hem de gururlandırıyor.
Entegre firmaların dijital dönüşüme bakışı nasıl?
Entegrelerin kontrolünü en zor sağladığı alan canlı faaliyetler alanı ve kümeslerde neler olduğunun çok fazla bilinememesi. Bunu insan gücü ile tam olarak hatasız bir şekilde kontrol edebilmenin de imkanı yok. Datatracer ile kümeslerin dijital dönüşümünü sağlayarak izlenebilirliği artırmak mümkün ve ciddi bir ihtiyaç. Entegreye ait veya fason çalışılan tüm kümesler yazılımımızda, tek ekrandan takip edebilmekte, yazılım ekibimizin geliştirdiği servislerle ERP - SAP gibi sistemlere bilgi alışverişi de mümkün olmaktadır. Bu dönüşüm sayesinde sağlanan lojistik faydalar ile yapılan yatırımı hızlı bir şekilde geri döneceğini hesaplıyoruz.
Entegreler, aynı damızlıktan elde ettikleri civcivleri, aynı standartta üretilen yemleri gönderdiği aynı yaştaki farklı kümeslerde birbirinden farklı verimler alabiliyor. Standartların birbirine yaklaştırılması ve korunabilmesi verimlilik açısından önemli.
Entegrelere, kesim gününün belirlenmesinde de kolaylık sağlıyoruz. Sahadan gelen eşzamanlı canlı ağırlık verilerine göre planlamalar yapılabiliyor. Bu da sonuçta istenilen verimlilik ve karı doğrudan etkilemekte. Hangi üreticinin kümesinde metrekarede kaç kg canlı alabileceği hesaplanarak civciv sayıları, seyreltme ve kesim günleri daha isabetli planlanabilir.
Sistem tüm Türkiye genelinde hizmet verebiliyor mu?
Sadece Türkiye’de değil, dünyanın neresinde olursa olsun cep telefonunun çektiği her yerden bilgi alabiliyoruz. Ana cihazımız data hattı üzerinden internete bağlanabiliyor. Sistem tak çalıştır, profesyonel kuruluma ihtiyaç duymayan kablosuz cihazlardan oluşuyor. Çiftlikte sadece GSM sinyali ve elektrik prizi olması yeterli.
Avino olarak, Türkiye’ye ait bir yatırım yaptık. Tavukçuluk sektörüne katkıda bulunacak bir sistem geliştirdik. Alanımızda bir iz bırakabilmek için arkadaşlarımızla çalışıyoruz. İyi bir ekibimiz var ve bu konuda kendimizi amade etmiş durumdayız. Önce ulusal çapta daha fazla noktaya ulaşmak istiyoruz. İhracat potansiyeli olan bir ürün olan Datatracer sistemini bir dünya markası yapmayı hedefliyoruz.